از دست‌گیری می‌پرسند: حدود سه‌ماه قبل توسط اطلاعات سپاه دستگیر شدم و پس از حدود یک‌ماه بازجویی با وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی آزاد شدم. در حال حاضر از کشور خارج شده‌ام. به پدرم ابلاغ کرده‌اند که وثیقه ضبط خواهد شد. چه کار می‌توانیم بکنیم؟

پاسخ دست‌گیری:
مرجع قضایی می‌تواند به منظور اطمینان از دسترسی به افراد اقدام به صدور یکی از انواع قرارهای تامین کند. قرار‌های تأمین كیفری از قرار خفیفی مثل التزام به حضور با قول شرف آغاز می‌شود و با توجه به شدت و اهمیت جرم به قرارهای شدیدتر مثل قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام و قرار كفالت و قرار وثیقه می‌رسد. در صورتی که فرد بازداشت‌شده امکان سپردن قرار کفالت یا وثیقه را نداشته باشد و یا مقام قضایی تشخیص دهد که هیچ‌یک از این قرارها دسترسی به فرد بازداشت‌شده را تضمین نمی‌کند قرار بازداشت فرد بازداشت‌شده صادر خواهد شد.
در صورت صدور قرار وثیقه، مرجع قضایی مبلغی را تعیین می‌کند که معادل آن باید از مال مورد وثیقه توقیف شود. قاعدتا این مبلغ باید متناسب با نوع جرم ارتكابی و شدت و ضعف آن باشد. مقام قضایی درمورد قبول وثیقه، قرار صادر می‌کند و پس از امضاء وثیقه‌گذار، خود نیز آن را امضاء می‌کند. قرار وثیقه در حقیقت نوعی قرارداد با مرجع قضایی است که طی آن وثیقه‌گذار می‌پذیرد در صورت احضار فرد بازداشت‌شده و عدم حضور او بدون عذر موجه و عدم معرفی او از ناحیه وثیقه‌گذار، مال موضوع وثیقه به نفع دولت ضبط می‌شود. مقام قضایی باید ضمن صدور قرار قبولی وثیقه، این موارد را به وثیقه‌گذار تفهیم کند.
پس از سپردن وثیقه، فرد بازداشت‌شده آزاد خواهد شد تا هر زمان که حضور او برای تحقیقات یا جلسه رسیدگی یا اجرای حکم لازم باشد مجددا احضار شود. مطابق ماده ۲۳۰ قانون جدید آیین دادرسی کیفری فرد بازداشت‌شده که برای او قرار تأمین صادر شده و وثیقه سپرده است، در صورتی که حضورش لازم باشد، احضار می‌شود. در صورت عدم حضور فرد بازداشت‌شده، مرجع قضایی به وثیقه‌گذار اخطار می‌کند او را ظرف مدت یک‌ماه تحویل دهد. در صورت عدم معرفی یا تحویل او، مرجع قضایی دستور ضبط معادل وجه قرار از وثیقه سپرده‌شده را می‌دهد.
بنابراین از زمان ابلاغ اخطار به وثیقه‌گذار (پدر شما) ایشان یک‌ماه فرصت دارد تا شما را به مرجع قضایی تحویل دهد. در غیر این‌صورت مال موضوع وثیقه ضبط خواهد شد و تا میزان ۲۰۰ میلیون تومان از محل فروش آن برداشت می‌شود. اگر از محل فروش مال موضوع وثیقه مبلغی بیش از وجه قرار وثیقه حاصل شود، پس از کسر هزینه‌های ضروری مربوط به اجرای دستور، الباقی مبلغ به پدر شما برگردانده می‌شود.
اما یک نکته مهم در این رابطه لازم به ذکر است و آن این‌که این اخطار باید به خود وثیقه‌گذار (پدر شما) ابلاغ واقعی شود. یعنی مامور ابلاغ باید اخطار را به پدر شما تحویل دهد و امضا بگیرد. اگر در زمان مراجعه کسی در منزل نباشد و اخطاریه به داخل انداخته شود این ابلاغ برای ضبط وثیقه کافی نیست و می‌تواند موجب تاخیر در روند ضبط ملک شود.
توضیح ۱: برخی جزئیات این سوال با هدف حفاظت از هویت فرد سوال‌کننده حذف یا تغییر داده شده است.
توضیح ۲: ما هم اذعان داریم که وجود مقررات مختلف و تصریح به حقوق افراد در قوانین به معنای احترام به آن‌ها در عمل از سوی مراجع امنیتی، انتظامی، قضایی و غیره نیست. این حقوق و الزامات قانونی در بسیاری موارد، از جمله در مورد فعالان سیاسی و متهمان به جرایم امنیتی، از سوی مراجع مزبور آشکارا نقض می شوند و مرجع مستقلی برای دادخواهی وجود ندارد. با این حال معتقدیم آگاهی افراد از حقوق قانونی و انسانی‌شان و پافشاری بر این حقوق و طرح شکایت در مراجع مختلف نظارتی می‌تواند در پاسخگو کردن و تغییر شیوه‌های غیرقانونی و پاسخگو کردن متخلفان مؤثر باشد.
توضیح ۳: توجه داشته باشید که شرایط هر پرونده متفاوت است و مشاوره حقوقی باید به طور موردی و با توجه به شرایط خاص هر پرونده ارائه شود. در صورت نیاز به مشاوره اختصاصی درباره پرونده خودتان می‌توانید با مشاوران ما تماس بگیرید.
کانال تلگرام دست‌گیری را دنبال کنید:
https://telegram.me/Dastgirii